Người thụ hưởng là gì? Những điều lưu ý về người thụ hưởng

25/03/2024 21:04:50

Như chúng ta đã biết, trong trường hợp bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm không may qua đời, người thụ hưởng của họ sẽ là người được nhận số tiền bảo hiểm mà bên mua đã ký kết. Vậy, người thụ hưởng là gì ? Những ai có thể là người thụ hưởng ? Sau đây, các bạn hãy cùng Baohiemmy đi vào tìm hiểu về đối tượng này nhé.

Người thụ hưởng tiếng anh là gì?

Người thụ hưởng trong tiếng Anh là Beneficiary.

Trong tài chính, người thụ hưởng là người mà có đủ điều kiện để nhận các khoản phân phối từ sự ủy thác, ý nguyện hoặc chính sách bảo hiểm nhân thọ.

Người thụ hưởng bảo hiểm là ai?

Căn cứ theo Khoản 26 Điều 4 Luật kinh doanh bảo hiểm 2022, người thụ hưởng được định nghĩa như sau: “Người thụ hưởng là tổ chức, cá nhân được bên mua bảo hiểm hoặc người được bảo hiểm chỉ định để nhận tiền bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.”

Như vậy, ta có thể hiểu rằng, người thụ hưởng trong hợp đồng bảo hiểm là người được chỉ định bởi bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm để nhận toàn bộ hoặc một phần tiền bảo hiểm, tiền bồi thưởng khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.

Trong bảo hiểm, người thụ hưởng có thể là 1 hoặc nhiều người và có thể là bất kỳ ai, dù có huyết thống hay không, miễn là được bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm chỉ định. Trong trường hợp có nhiều người thụ hưởng trong một hợp đồng bảo hiểm thì số tiền bảo hiểm phải được phân chia tỷ lệ rõ ràng để tránh xảy ra tranh chấp (Tổng tỷ lệ không vượt quá 100% số tiền bảo hiểm).

Xem thêm: Người được bảo hiểm là gì ? Cách xác định đối tượng bảo hiểm

Vai trò và quyền lợi của người thụ hưởng

Vai trò của người thụ hưởng

Đối với từng loại hình bảo hiểm khác nhau, người thụ hưởng sẽ có những vai trò khác nhau, nhưng chung nhất thì người thụ hưởng có những vai trò và nghĩa vụ, trách nhiệm sau đây:

  • Nhận quyền lợi bảo hiểm: Trong trường hợp sự kiện bảo hiểm xảy ra (ví dụ: người được bảo hiểm tử vong), người thụ hưởng sẽ nhận được toàn bộ hoặc một phần quyền lợi bảo hiểm từ công ty bảo hiểm.
  • Quyết định sử dụng quyền lợi: Người thụ hưởng có quyền tự do quyết định sử dụng số tiền nhận được theo nhu cầu và mục đích của bản thân.
  • Có trách nhiệm khai báo: Người thụ hưởng có trách nhiệm khai báo đầy đủ thông tin cá nhân và các giấy tờ liên quan để nhận quyền lợi bảo hiểm.
  • Nhận quyền lợi hợp đồng: Khi các điều kiện hợp đồng được đáp ứng, người thụ hưởng sẽ nhận được quyền lợi được quy định trong hợp đồng.
  • Thực hiện nghĩa vụ hợp đồng: Trong một số trường hợp, người thụ hưởng có thể có nghĩa vụ thực hiện một số nghĩa vụ được quy định trong hợp đồng.
  • Bảo vệ quyền lợi hợp đồng: Người thụ hưởng có quyền bảo vệ quyền lợi hợp đồng của mình bằng cách khiếu nại, tố tụng nếu có vi phạm xảy ra.

Ngoài ra, người thụ hưởng cũng có thể có vai trò trong các lĩnh vực khác như:

  • Tài sản thừa kế: Người thụ hưởng là người được thừa kế tài sản theo di chúc.
  • Quỹ từ thiện: Người thụ hưởng là người được nhận tiền từ quỹ từ thiện.

Tuy nhiên, các bạn cần lưu ý một số điều như sau về vai trò của người thụ hưởng:

  • Vai trò của người thụ hưởng có thể thay đổi tùy theo từng trường hợp cụ thể.
  • Người thụ hưởng cần đọc kỹ hợp đồng hoặc di chúc để nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
  • Trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, người thụ hưởng có thể là vợ/chồng, con cái, cha mẹ, hoặc bất kỳ người nào khác được chủ hợp đồng chỉ định.
  • Trong di chúc, người thụ hưởng có thể là người thân, bạn bè, hoặc tổ chức từ thiện.

Quyền lợi của người thụ hưởng

Quyền lợi của người thụ hưởng có thể được điều chỉnh và thay đổi đối với từng loại hình bảo hiểm hay công ty bảo hiểm khác nhau, nhưng người thụ hưởng vẫn có chung những quyền lợi như sau:

  • Quyền nhận toàn bộ hoặc một phần lợi ích, bồi thường được thụ hưởng hợp pháp theo quy định của pháp luật.
  • Quyền yêu cầu điều chỉnh lợi ích được thụ hưởng dựa trên những điều kiện cụ thể đối với bên mua bảo hiểm hoặc công ty bảo hiểm và yêu cầu đó có thể chấp nhận được hay không nằm trong phạm vi pháp luật quy định.
  • Quyền chỉ định chủ thể là người thụ hưởng thay thế trong trường hợp người thụ hưởng cần chuyển giao lợi ích hay trao đổi lợi ích trong phạm vi pháp luật quy định.
  • Quyền từ chối thụ hưởng trong trường hợp điều kiện đưa ra không phù hợp hoặc theo ý muốn của người thụ hưởng được chỉ định đầu tiên.
  • Quyền yêu cầu về thời hạn thụ hưởng chính xác trong trường hợp đã có thỏa thuận từ trước với bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm.

Từ đó, ta có thể thấy rằng người thụ hưởng có quyền lợi nhận những lợi ích hay yêu cầu thay đổi quyền lợi đối với hợp đồng bảo hiểm hay thỏa thuận với người mua bảo hiểm và họ có quyền quyết định thay đổi một phần hoặc toàn bộ quyền thụ hưởng của mình.

Bên mua bảo hiểm có phải người thụ hưởng bảo hiểm không?

Đây là một thắc mắc phổ biến ở những người tham gia bảo hiểm: “Bên mua bảo hiểm có thể là người thụ hưởng không ?”. Câu trả lời là CÓ, nhưng tùy trường hợp.

  • Người mua bảo hiểm là người ký kết hợp đồng bảo hiểm với công ty bảo hiểm và có trách nhiệm đóng phí bảo hiểm.
  • Người thụ hưởng là người được chỉ định trong hợp đồng bảo hiểm để nhận quyền lợi bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra.

Người mua bảo hiểm có thể là người thụ hưởng trong trường hợp họ mua bảo hiểm cho bản thân và đối tượng bảo hiểm là chính họ. Ngược lại, nếu bên mua bảo hiểm mua bảo hiểm cho người khác, đối tượng bảo hiểm là người khác thì bản thân bên mua bảo hiểm không phải là người thụ hưởng.

Ngoài ra, việc người mua bảo hiểm có phải là người thụ hưởng hay không còn tùy thuộc vào các yếu tố như: Loại hình bảo hiểm, quy định của công ty bảo hiểm và mong muốn của người mua bảo hiểm.

Xem thêm: Bên mua bảo hiểm là gì? Hiểu đúng về quyền lợi và nghĩa vụ

Một số quy định cần biết đối với người thụ hưởng bảo hiểm

Dưới đây là một số quy định mà người thụ hưởng bảo hiểm cần chú ý để hiểu rõ về quyền lợi và trách nhiệm của mình:

  • Người thụ hưởng là người được bên mua bảo hiểm chỉ định và người thụ hưởng bảo hiểm có thể thay đổi, phụ thuộc vào bên mua bảo hiểm. Việc thay đổi người thụ hưởng phải được thông báo bằng văn bản cho công ty bảo hiểm,
  • Có thể có một hoặc nhiều người thụ hưởng trong cùng một hợp đồng bảo hiểm. Trong trường hợp có nhiều người thụ hưởng trong một hợp đồng bảo hiểm thì số tiền bảo hiểm phải được phân chia tỷ lệ rõ ràng theo bên mua để tránh xảy ra tranh chấp (Tổng tỷ lệ không vượt quá 100% số tiền bảo hiểm).
  • Người thụ hưởng không nhất thiết phải là người thân trong gia đình, họ hàng hay có quan hệ huyết thống với bên mua bảo hiểm.
  • Nếu người thụ hưởng chưa đủ 18 tuổi mà bên mua bảo hiểm tử vong, số tiền bảo hiểm sẽ được người bảo hộ hợp pháp của người thụ hưởng sẽ đại diện nhận thay.
  • Trong trường hợp người thụ hưởng phạm tội hình sự, người đó sẽ không được nhận tiền bảo hiểm mà thay vào đó, số tiền này sẽ được chia cho những người thụ hưởng còn lại (nếu có) trong hợp đồng bảo hiểm.
  • Trong trường hợp bên bảo hiểm tử vong và người thụ hưởng muốn làm thủ tục nhận tiền bảo hiểm, người đó cần có giấy chứng tử của người được bảo hiểm.
  • “Doanh nghiệp bảo hiểm không phải trả tiền bảo hiểm trong các trường hợp người được bảo hiểm chết hoặc bị thương tật vĩnh viễn do lỗi cố ý của bên mua bảo hiểm hoặc lỗi cố ý của người thụ hưởng”
  • “Trong trường hợp một hoặc một số người thụ hưởng cố ý gây ra cái chết hay thương tật vĩnh viễn cho người được bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn phải trả tiền bảo hiểm cho những người thụ hưởng khác theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm”

Những điều nên tránh đối với người thụ hưởng bảo hiểm

Không chỉ định rõ người thụ hưởng

Trong trường hợp bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm không may tử vong do gặp tai nạn, bệnh tật… Nếu không có người thụ hưởng chính thức, số tiền bảo hiểm sẽ được chỉ định là tài sản thừa kế. Lúc này, thời gian chi trả quyền lợi bảo hiểm bị kéo dài do liên quan đến quyền thừa kế. Do đó, các bạn hãy cân nhắc và chỉ định rõ người thụ hưởng khi giao kết hợp đồng bảo hiểm.

Bên mua bảo hiểm không tính trước các trường hợp đặc biệt

Không phải trong mọi trường hợp, người thụ hưởng đều sẽ được nhận quyền lợi bảo hiểm từ công ty bảo hiểm. Một ví dụ cụ thể đó là, trong trường hợp người thụ hưởng tử vong trước bên mua bảo hiểm, họ hay những người thân, người liên quan tới họ sẽ không nhận được bất kì khoản chi trả bồi thường nào. Hay là, trong trường hợp người thụ hưởng là trẻ vị thành niên, người bảo hộ hợp pháp của họ sẽ đại diện nhận thay số tiền bảo hiểm này.

Do đó, người mua bảo hiểm cần chú ý đến những trường hợp đặc biệt này để tránh phát sinh những tranh chấp không đáng có.

Tên người thụ hưởng bị ghi sai

Việc ghi sai thông tin, tên của người thụ hưởng có thể gây ra sự trì hoãn, chậm trễ trong việc chi trả quyền lợi bảo hiểm bởi trong những lúc này, người được thụ hưởng phải chứng minh mối quan hệ của mình với bên mua bảo hiểm, khiến cho quy trình bồi thường diễn ra lâu hơn. Do đó, khi chỉ định người thụ hưởng, bên mua cần ghi chính xác và đầy đủ thông tin, họ tên của người thụ hưởng.

Bên mua bảo hiểm không cập nhật, thay đổi người thụ hưởng trong hợp đồng bảo hiểm theo thời gian

Ví dụ: Với loại hình bảo hiểm nhân thọ thì đây là một giải pháp tài chính dài hạn, do đó, người thụ hưởng trong hợp đồng có thể bị thay đổi theo thời gian. Trong một số trường hợp, nếu xuyên suốt thời gian hợp đồng còn hiệu lực mà vẫn giữ nguyên đối tượng người thụ hưởng (được chỉ định vào lúc bắt đầu ký hợp đồng) thì có thể họ sẽ không còn phù hợp trong thời điểm tương lai.

Vì vậy, trong thời gian hợp đồng bảo hiểm còn thời hạn, bên mua hoàn toàn có thể thay đổi người thụ hưởng và có thể thay đổi nhiều lần. Với mỗi lần thay đổi người thụ hưởng, bên mua cần thông báo bằng văn bản tới công ty bảo hiểm.

Bên mua bảo hiểm chỉ để 1 người thụ hưởng

Với mỗi hợp đồng bảo hiểm có thể có nhiều người thụ hưởng khác nhau, bên mua bảo hiểm cần xác định rõ ai là người thụ hưởng chính và ai là người thụ hưởng ngẫu nhiên.

  • Người thụ hưởng chính: Là người nhận số tiền bảo hiểm khi bên mua bảo hiểm qua đời. Tuy nhiên, người thụ hưởng chính sẽ không nhận được bất kỳ khoản tiền nào nếu họ qua đời trước người được bảo hiểm.

  • Người thụ hưởng ngẫu nhiên (người thụ hưởng thứ cấp): Là người nhận số tiền bảo hiểm nếu người được bảo hiểm chính tử vong. Người thụ hưởng ngẫu nhiên sẽ không nhận được bất kỳ khoản tiền bảo hiểm nào nếu người thụ hưởng chính vẫn còn sống.

Bên mua không xác định mức thụ hưởng đối với nhiều người thụ hưởng

Theo Khoản 2 Điều 41 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, bên mua có thể chỉ định ra nhiều người thụ hưởng với các mức thụ hưởng khác nhau. Trong trường hợp tỷ lệ thụ hưởng không xác định thì toàn bộ người thụ hưởng trong hợp đồng bảo hiểm sẽ được chi trả tiền bảo hiểm theo tỷ lệ như nhau. Điều này có thể dẫn tới những tranh chấp do sự bất đồng quan điểm về mức thụ hưởng. Do đó, bên mua nên xác định trước mức thụ hưởng đối với từng người thụ hưởng để phòng tránh các tranh chấp phát sinh trong tương lai

Tổng kết

Như vậy, ở bài viết trên, Baohiemmy đã cung cấp thông tin chi tiết về khái niệm “Người thụ hưởng là gì ?” và các vấn đề liên quan tới người thụ hưởng mà các bạn nên biết.

Baohiemmy chúng tôi là đối tác của các Công ty Bảo hiểm hàng đầu Thế giới và Việt Nam, đem tới cho các bạn các sản phẩm bảo hiểm tốt nhất và phù hợp nhất với nhu cầu của bạn.

Các bạn hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 0582244567 hoặc Email: cskh.liberty@gmail.com để được tư vấn và thiết kế sản phẩm bảo hiểm tối ưu nhất cùng với chi phí tiết kiệm nhất nhé.