Đại lý bảo hiểm là gì? Quyền và nghĩa vụ của đại lý bảo hiểm

Đại lý bảo hiểm là 1 kênh kinh doanh bảo hiểm khá phổ biến tại thị trường Việt Nam và các đại lý này được chính các doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền để tư vấn các sản phẩm bảo hiểm tới khách hàng. Vậy đại lý bảo hiểm là gì? Họ có những quyền và nghĩa vụ gì? Các bạn hãy cùng Baohiemmy đi vào tìm hiểu ở trong bài viết này nhé.

Đại lý bảo hiểm là gì? Phân loại đại lý bảo hiểm

Pháp luật định nghĩa về đại lý Bảo hiểm như sau: “Đại lý bảo hiểm là tổ chức, cá nhân được doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô ủy quyền trên cơ sở hợp đồng đại lý bảo hiểm để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm.” (Điều 124 LKDBH 2022)

Có thể hiểu rằng, đại lý bảo hiểm chính là cầu nối trung gian của doanh nghiệp bảo hiểm với với khách hàng/người tham gia bảo hiểm. Các đại lý bảo hiểm được phép nhân danh và đại diện doanh nghiệp bảo hiểm để bán các sản phẩm đã được thống nhất và nhận lại thù lao thích đáng từ công ty bảo hiểm gốc.

Có nhiều cách để phân loại đại lý bảo hiểm, nhưng đại lý được chia theo các loại sau đây:

Phân loại theo loại hình bảo hiểm:

Đại lý bảo hiểm nhân thọ: Chuyên tư vấn và bán các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ như bảo hiểm tử vong, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm giáo dục,…
Đại lý bảo hiểm phi nhân thọ: Chuyên tư vấn và bán các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ như bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm tài sản, bảo hiểm du lịch,…

Phân loại theo phạm vi hoạt động:

Đại lý toàn quyền: Có quyền hạn ký kết hợp đồng bảo hiểm, thu phí bảo hiểm và giải quyết bồi thường.
Tổng đại lý: Giám sát hoạt động của các đại lý uỷ quyền trong khu vực.
Đại lý uỷ quyền: Phụ thuộc vào tổng đại lý và chỉ được phép giới thiệu sản phẩm, thu phí bảo hiểm.

Phân loại theo hình thức hoạt động:

Đại lý cá nhân: Hoạt động độc lập, tự chịu trách nhiệm về hoạt động của mình.
Đại lý tổ chức: Là một công ty hoặc tổ chức có giấy phép hoạt động đại lý bảo hiểm.

Phân loại theo trình độ chuyên môn:

Đại lý chuyên nghiệp: Có chứng chỉ hành nghề đại lý bảo hiểm và được đào tạo bài bản về kiến thức bảo hiểm.
Đại lý bán chuyên nghiệp: Không có chứng chỉ hành nghề đại lý bảo hiểm nhưng được đào tạo cơ bản về kiến thức bảo hiểm.

Ngoài ra, còn có thể phân loại đại lý bảo hiểm theo các tiêu chí khác như:

Khu vực hoạt động
Doanh thu
Số lượng khách hàng

Vai trò của đại lý bảo hiểm

Với vai trò là cầu nối trung gian giữa doanh nghiệp bảo hiểm và khách hàng, đại lý bảo hiểm đóng vai trò quan trọng và góp phần vô cùng lớn vào doanh thu của các công ty bảo hiểm.

Đối với doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm

Là lực lượng bán hàng chủ lực: Đại lý đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận và giới thiệu sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm đến khách hàng tiềm năng. Họ là cầu nối giữa doanh nghiệp và khách hàng, giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường và tăng doanh thu. Nhờ sự am hiểu về thị trường và nhu cầu khách hàng, đại lý có thể tư vấn và hỗ trợ khách hàng lựa chọn sản phẩm phù hợp.
Là kênh thu thập thông tin: Đại lý là nguồn cung cấp thông tin quý giá về thị trường, nhu cầu khách hàng, và đối thủ cạnh tranh. Doanh nghiệp có thể sử dụng thông tin này để cải thiện sản phẩm, dịch vụ và chiến lược kinh doanh.
Góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ: Đại lý hỗ trợ giải quyết các thủ tục hành chính, tư vấn giải quyết khiếu nại, bồi thường cho khách hàng. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng cường sự hài lòng của khách hàng.
Giảm chi phí hoạt động: So với việc tự xây dựng đội ngũ bán hàng, việc sử dụng đại lý giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí tuyển dụng, đào tạo, quản lý. Doanh nghiệp chỉ phải trả hoa hồng cho đại lý khi họ bán được sản phẩm, do đó, chi phí bán hàng sẽ được kiểm soát hiệu quả.
Góp phần phát triển thị trường bảo hiểm: Đại lý đóng góp vào việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của bảo hiểm. Nhờ sự hoạt động của đại lý, thị trường bảo hiểm được mở rộng và ngày càng phát triển.

Đối với khách hàng tham gia bảo hiểm

Cung cấp thông tin và tư vấn: Đại lý bảo hiểm giúp khách hàng hiểu rõ về các sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm, từ đó lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính. Họ cũng có trách nhiệm giải đáp các thắc mắc và cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về hợp đồng bảo hiểm.
Hỗ trợ thủ tục: Đại lý hỗ trợ khách hàng hoàn thiện các thủ tục tham gia bảo hiểm, giải quyết khiếu nại, bồi thường, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình tham gia bảo hiểm.
Chăm sóc khách hàng: Đại lý thường xuyên liên lạc, gặp gỡ khách hàng để theo dõi tình hình và giải đáp thắc mắc. Đồng thời, đại lý hỗ trợ khách hàng duy trì hiệu lực hợp đồng bảo hiểm và nhận quyền lợi khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra.
Tạo dựng mối quan hệ: Đại lý xây dựng mối quan hệ tin cậy với khách hàng dựa trên sự chuyên nghiệp, tận tâm và uy tín. Hơn thế, đại lý bảo hiểm còn là người bạn đồng hành, hỗ trợ khách hàng trong suốt quá trình tham gia bảo hiểm.

Vai trò của Đại lý bảo hiểm với xã hội

Góp phần nâng cao nhận thức về bảo hiểm: Các đại lý bảo hiểm thường tham gia các hoạt động tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của bảo hiểm. Nhờ đó, người dân ngày càng hiểu rõ hơn về lợi ích của bảo hiểm và tham gia bảo hiểm nhiều hơn.
Góp phần vào sự ổn định an sinh xã hội: Bảo hiểm giúp bù đắp tổn thất tài chính cho người tham gia khi xảy ra rủi ro, góp phần đảm bảo an sinh xã hội và đại lý đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nguồn vốn cho ngành bảo hiểm, từ đó góp phần phát triển kinh tế và xã hội.
Tạo công ăn việc làm cho người dân: Ngành bảo hiểm tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, đặc biệt là đại lý bảo hiểm. Đại lý bảo hiểm có thể tự tạo thu nhập cho bản thân và góp phần giải quyết vấn đề thất nghiệp cho xã hội.
Góp phần phát triển kinh tế: Ngành bảo hiểm đóng góp vào quá trình huy động vốn và đầu tư phát triển kinh tế. Đại lý bảo hiểm là cầu nối giữa doanh nghiệp bảo hiểm và người tham gia bảo hiểm, góp phần thúc đẩy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và phát triển kinh tế xã hội.

Quyền và nghĩa vụ của đại lý bảo hiểm

Các quyền của đại lý bảo hiểm

Đại lý bảo hiểm có các quyền sau đây:

Lựa chọn và giao kết hợp đồng đại lý bảo hiểm đối với doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô theo quy định của pháp luật;
Được cung cấp thông tin và điều kiện cần thiết để thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Hưởng hoa hồng đại lý bảo hiểm, thưởng, hỗ trợ đại lý bảo hiểm và các quyền lợi khác từ hoạt động đại lý bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô hoàn trả tiền ký quỹ hoặc tài sản thế chấp theo thỏa thuận trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Quyền khác theo quy định của pháp luật.

Nghĩa vụ của đại lý bảo hiểm

Thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;

Ký quỹ hoặc thế chấp tài sản cho doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô nếu có thỏa thuận trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật;
Tư vấn, giới thiệu, chào bán sản phẩm bảo hiểm; cung cấp các thông tin về sản phẩm bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô đầy đủ, chính xác cho bên mua bảo hiểm và giải thích rõ ràng, đầy đủ về quyền lợi bảo hiểm, điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm, quyền và nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm; không được tự ý kê khai thông tin cho bên mua bảo hiểm khi chưa có sự đồng ý của bên mua bảo hiểm; thực hiện các nghĩa vụ khác theo phạm vi được ủy quyền trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Tham dự các khóa đào tạo, cập nhật kiến thức do doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô tổ chức;
Chịu sự kiểm tra, giám sát của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô;
Bồi hoàn cho doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô các khoản tiền mà doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô đã bồi thường cho người được bảo hiểm, bên mua bảo hiểm trong trường hợp đại lý bảo hiểm, nhân viên trong tổ chức hoạt động đại lý bảo hiểm vi phạm hợp đồng đại lý bảo hiểm gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người được bảo hiểm, bên mua bảo hiểm;
Thực hiện đúng tiêu chuẩn hoạt động đại lý bảo hiểm do doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô quy định;
Giữ bí mật thông tin khách hàng, sử dụng thông tin khách hàng đúng mục đích và không được cung cấp cho bên thứ ba mà không có sự chấp thuận của khách hàng, trừ trường hợp cung cấp theo quy định của pháp luật;

Điều kiện hoạt động đại lý bảo hiểm

Đối với cá nhân

Đối với cá nhân hoạt động với tư cách là đại lý bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm, cá nhân đó phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: (Khoản 1 Điều 125 và Điều 130 LKDBH 2022)

– Là công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam

– Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ

– Có chứng chỉ đại lý bảo hiểm phù hợp theo quy định:

Chứng chỉ đại lý bảo hiểm nhân thọ;
Chứng chỉ đại lý bảo hiểm phi nhân thọ;
Chứng chỉ đại lý bảo hiểm sức khỏe.

Nội dung chủ yếu đào tạo chứng chỉ đại lý bảo hiểm bao gồm:

Kiến thức chung về bảo hiểm; các nguyên lý về nghiệp vụ bảo hiểm phù hợp với từng loại chứng chỉ đại lý bảo hiểm;
Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp đại lý bảo hiểm;
Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, đại lý bảo hiểm trong hoạt động đại lý bảo hiểm;
Pháp luật Việt Nam về hoạt động kinh doanh bảo hiểm;
Kỹ năng và thực hành hành nghề đại lý bảo hiểm.

Đối với tổ chức

Đối với tổ chức làm đại lý bảo hiểm, họ phải đáp ứng đầy đủ các quy định như sau của pháp luật: (Khoản 2 Điều 125 LKDBH 2022)

“a) Được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam;

b) Đã đăng ký ngành, nghề kinh doanh hoạt động đại lý bảo hiểm theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Đối với các tổ chức hoạt động trong ngành, nghề kinh doanh có điều kiện thì giấy phép, giấy chứng nhận, chứng chỉ hoặc văn bản xác nhận, chấp thuận khác (nếu có) của cơ quan có thẩm quyền có nội dung hoạt động đại lý bảo hiểm;

c) Có nhân viên trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này;

d) Điều kiện về nhân sự và điều kiện khác theo quy định của Chính phủ:

Tổ chức, cá nhân không được giao kết, thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm trong các trường hợp sau đây:
Tổ chức là pháp nhân thương mại đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tổ chức đang bị đình chỉ hoạt động có thời hạn, đang bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn hoặc đang bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong lĩnh vực liên quan đến bảo hiểm;
Cá nhân đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành hình phạt cấm hành nghề liên quan đến lĩnh vực bảo hiểm.”

Nguyên tắc hoạt động đại lý bảo hiểm

Các đại lý bảo hiểm được đặt dưới sự quản lý nghiêm ngặt của Nhà nước và Pháp luật. Do đó, hoạt động của các đại lý bảo hiểm cũng phải tuân theo các quy định pháp luật. Căn cứ theo Điều 127 LKDBH 2022, nguyên tắc hoạt động đại lý bảo hiểm được quy định như sau:

“1. Cá nhân không được đồng thời làm đại lý bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài khác hoạt động trong cùng loại hình bảo hiểm với doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài mà cá nhân đó đang làm đại lý. Cá nhân đang làm đại lý bảo hiểm cho một tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô không được đồng thời làm đại lý bảo hiểm cho tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô khác.

2. Tổ chức không được đồng thời làm đại lý bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô khác nếu không được chấp thuận bằng văn bản của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô mà tổ chức đó đang làm đại lý.

3. Cá nhân hoạt động đại lý bảo hiểm, nhân viên trong tổ chức hoạt động đại lý bảo hiểm chỉ được thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm đối với những sản phẩm bảo hiểm đã được đào tạo.

4. Thông tin của cá nhân hoạt động đại lý bảo hiểm và nhân viên trong tổ chức hoạt động đại lý bảo hiểm trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm phải được đăng ký và cập nhật tại cơ sở dữ liệu về hoạt động kinh doanh bảo hiểm quy định tại Điều 11 của Luật này.

5. Cá nhân đã được cấp chứng chỉ đại lý bảo hiểm nhưng không hoạt động đại lý bảo hiểm trong thời hạn 03 năm liên tục phải thực hiện thi lấy chứng chỉ đại lý bảo hiểm mới trước khi hoạt động đại lý.”

Hành vi bị nghiêm cấm đối với đại lý bảo hiểm

Tuy có nhiều quyền và nghĩa vụ đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm và khách hàng nhưng các đại lý vẫn phải tuân theo những hành vi bị nghiêm cấm bởi pháp luật như: (Khoản 3 Điều 129 LKDBH 2022)

Không được tự ý kê khai thông tin cho bên mua bảo hiểm khi chưa có sự đồng ý của bên mua bảo hiểm; thực hiện các nghĩa vụ khác theo phạm vi được ủy quyền trong hợp đồng đại lý bảo hiểm;
Thông tin, quảng cáo sai sự thật về nội dung, phạm vi hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, điều kiện và điều khoản bảo hiểm làm tổn hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của bên mua bảo hiểm;
Ngăn cản bên mua bảo hiểm cung cấp các thông tin liên quan đến hợp đồng bảo hiểm hoặc xúi giục bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm không kê khai các thông tin liên quan đến hợp đồng bảo hiểm;
Tranh giành khách hàng dưới các hình thức ngăn cản, lôi kéo, mua chuộc, đe dọa nhân viên hoặc khách hàng của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, đại lý bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm khác;
Xúi giục khách hàng hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm đang có hiệu lực dưới mọi hình thức.

Tổng kết

Như vậy, qua bài viết trên, Baohiemmy mong rằng chúng tôi đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm đại lý bảo hiểm, cũng như là những quyền và nghĩa vụ, nguyên tắc hoạt động của loại hình kinh doanh bảo hiểm này.

Baohiemmy tự hào khi là một trong những đối tác lớn của các công ty bảo hiểm hàng đầu thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Chúng tôi chuyên thiết kế và cung cấp các loại hình bảo hiểm đa dạng để đáp ứng mọi nhu cầu được bảo vệ của bạn. Bất kể bạn đang tìm kiếm bảo hiểm gì, chúng tôi đều có.

Các bạn hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 0582244567 hoặc Email: cskh.liberty@gmail.com để được tư vấn và thiết kế sản phẩm bảo hiểm tối ưu nhất cùng với chi phí tiết kiệm nhất nhé.

Bạn có thể tham khảo: