Bảo hiểm là gì? Hiểu đúng đủ và các loại bảo hiểm

15/03/2024 08:58:08

Trong đời sống hiện đại ngày nay, nhu cầu cần được bảo vệ tài chính, sức khỏe và tài sản của mọi người ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ. Xuất phát từ thực trạng đó, bảo hiểm đã xuất hiện với vai trò là một món quà từ tương lai, là sự đảm bảo về chất lượng cuộc sống, đáp ứng mọi nhu cầu được bảo vệ của các bạn.

Vậy, bảo hiểm là gì? Có những loại bảo hiểm nào? Tại sao chúng ta cần có bảo hiểm? Ngay sau đây, các bạn hãy cùng Baohiemmy tìm hiểu chi tiết về bảo hiểm nhé.

Bảo hiểm là gì?

Bảo hiểm là một phương thức, hoạt động bảo vệ những cá nhân, tổ chức – hay còn gọi là “Người tham gia bảo hiểm”, trước các tổn thất tài chính tiềm tàng. Đây là hình thức quản lý rủi ro tài chính, chủ yếu được sử dụng để ngăn ngừa hay giảm thiểu những sự kiện, thiệt hại về mặt tài chính có thể xảy ra với đối tượng được bảo hiểm (Tài sản, con người).

Qua đó, người tham gia bảo hiểm có quyền được hưởng một khoản tiền trợ cấp dựa trên số tiền họ đóng cho công ty bảo hiểm. Khoản trợ cấp này do công ty bảo hiểm chi trả và doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm với toàn bộ những rủi ro và đền bù mọi thiệt hại mà người được bảo hiểm gặp phải, căn cứ theo phạm vi bảo hiểm được quy định trong hợp đồng và các phương pháp thống kê.

Đứng trên góc độ pháp lý, bảo hiểm thực chất là một dịch vụ đặc biệt, và là một hợp đồng kinh tế. Trong đó, doanh nghiệp bảo hiểm đồng ý bồi thường, trả tiền trợ cấp cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện, với điều kiện người tham gia bảo hiểm chấp nhận đóng phí bảo hiểm cho công ty.

Bảo hiểm là gì
Bảo hiểm là gì

Lịch sử hình thành và phát triển của bảo hiểm

Ý tưởng về bảo hiểm đã xuất hiện và tồn tại từ các thời kỳ cổ đại. Từ những bước đầu tại Ai Cập, con người đã hình thành nên các hình thức sơ khai của bảo hiểm bằng cách đóng góp vào một quỹ chung, để bảo vệ nhau khỏi các rủi ro như thiên tai, hỏa hoạn, mất mát tài sản, hay giúp những người khó khăn.

  • Vào những năm 4000-3000 TCN, bảo hiểm còn được biết đến dưới tên gọi là “Hợp đồng tương trợ”. Loại hợp đồng này được những người theo đạo Hindu tiếp nhận và thực hành vào khoảng năm 600 TCN, và được cụ thể hóa, phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ Hy Lạp cổ đại vào thế kỷ IV TCN. 
  • Vào khoảng năm 1700 TCN, hình thức “bảo hiểm thương mại” đã lần đầu tiên được tạo bởi các tổ chức chuyên nghiệp ở Babylon, và đây là nền móng cho sự ổn định và đảm bảo trong hoạt động thương mại ngày nay.

Qua thời gian, nhận thức của con người và sự thực thi các hợp đồng bảo hiểm ngày càng phát triển mạnh mẽ. Vào đầu thế kỉ XIV tại Ý và Tây Ban Nha, các bản hợp đồng bảo hiểm hàng hải đã được thiết lập. Từ cuối thế kỉ XVII tại Anh, bảo hiểm hàng hải đã được thực hiện như một quy tắc kinh doanh không thể thiếu.

Đến đầu thế kỉ XVIII, do nhu cầu cần được bảo vệ, đảm bảo trước rủi ro của con người ngày càng tăng nhanh, đã xuất hiện nhiều hình thức bảo hiểm mới như: Bảo hiểm hỏa hoạn, bảo hiểm thân thể… Và nhờ vào sự ra đời và phát triển của chế độ tư bản, hoạt động kinh doanh bảo hiểm đã được thúc đẩy và có tính đa dạng, đẩy đủ hơn. Lúc ấy, đã có hơn 100 loại bảo hiểm khác nhau, và được phân thành 3 nhóm chính mà chúng ta biết tới ngày nay, đó là: Bảo hiểm tài sản, bảo hiểm con người và bảo hiểm trách nhiệm dân sự.

Từ thế kỷ XIX trở đi cho tới nay, các công ty bảo hiểm đã xuất hiện rộng rãi và phổ biến tại nhiều quốc gia khác nhau, và các quy định, bộ luật điều chỉnh ngành bảo hiểm đã được thiết lập để đảm bảo tính minh bạch và ổn định của ngành. Cùng với sự phát triển của Internet vào thời đại 4.0, bảo hiểm ngày càng được lan truyền rộng rãi và đã tạo ra nhiều cơ hội làm việc cho ngành bán bảo hiểm trực tuyến và dịch vụ khách hàng, giúp người dân tiếp cận với bảo hiểm dễ dàng và nhanh chóng hơn.

lịch sử hình thành và phát triển của bảo hiểm
Lịch sử hình thành và phát triển của bảo hiểm

Tại sao chúng ta cần đến bảo hiểm?

Với sự tăng mạnh của chất lượng cuộc sống hiện nay, mọi người đã có nhận thức lớn hơn về tầm quan trọng của bảo hiểm trong đời sống xã hội thường ngày. Không chỉ giúp chúng ta “bảo vệ tương lai” về sức khỏe, tính mạng của chúng ta, bảo hiểm còn bảo vệ cả những tài sản mà chúng ta sở hữu. Dưới đây là những lý do tại sao mỗi chúng ta cần phải có bảo hiểm:

Bảo hiểm là món quà tương lai

Chúng ta không thể biết trước được điều gì sẽ đến trong tương lai, và những rủi ro, sự cố không mong muốn cũng vậy. Việc những tiềm ẩn về sức khỏe và tài sản của con người hiện nay ngày càng nhiều, đã kéo theo khả năng xảy ra các sự kiện không lường trước ngày càng lớn. Bạn sẽ làm gì khi bạn bị bệnh, gặp tai nạn, mất thu nhập, tài sản bị hủy hoại… và bạn không có đủ khả năng tài chính ?

Chính những lúc này, bảo hiểm chính là món quà tương lai mà bạn đã mua cho mình, giúp bạn phần nào giải quyết được sự khó khăn về tinh thần và vật chất này. Bảo hiểm được sinh ra để đem tới sự an tâm, an toàn và bảo vệ cho tương lai mọi người. Là sự đảm bảo, vững chắc về tài chính khi rủi ro bất ngờ tìm đến, mọi tình huống bạn gặp phải trong hiện tại và tương lai sẽ không còn là vấn đề nan giải nữa. 

Bảo hiểm là một hình thức tiết kiệm

Có thể nói, bảo hiểm là một hình thức tiết kiệm tiền hiệu quả. Phải mất bao lâu để bạn có thể tiết kiệm và sở hữu số tiền bạn mong muốn ? 100 triệu đồng trong 20 năm ? hay 300 triệu đồng trong 30 năm ? Vậy những rủi ro mà bạn có thể gặp phải mà cần tới một khoản tiền lớn thì sao ? Thật là đau đầu và nan giải khi nghĩ tới câu chuyện đó. Nhưng bạn hãy yên tâm, giờ đây, bằng việc hàng năm bỏ ra một phần thu nhập của bạn để gửi vào bảo hiểm, mục tiêu của bạn sẽ được đảm bảo tuyệt đối và bạn luôn sẵn có một khoản tiền dự trữ môi khi gặp phải khó khăn. Không những vậy, bảo hiểm còn có tính kỷ luật, giúp các bạn nâng cao khả năng quản lý tài chính và quản lý con người của mình.

Bảo hiểm là tài sản tức thời

Bảo hiểm là công cụ cho phép chúng ta sở hữu tài sản mong muốn ngay lập tức. Nếu bạn mua một hợp đồng bảo hiểm với mức bảo hiểm là 100 triệu đồng trong 10 năm thì ngay lúc đó, mục tiêu của bạn đã được đảm bảo. Khi hợp đồng bảo hiểm đến hạn 10 năm và không có chuyện gì xảy ra, bạn sẽ nhận được đúng số tiền đó, cộng thêm các khoản tiền tiền khác đi kèm trong hợp đồng. Nếu bạn gặp phải sự cố trong thời hạn hợp đồng, thì mục tiêu của bạn sẽ nghiễm nhiên trở thành thật, số tiền 100 triệu sẽ thuộc về bạn để khắc phục sự cố. Điều này có thể lý giải bởi bảo hiểm hoạt động theo nguyên tắc ”Có rồi mới tiết kiệm” khác với ngân hàng ”Tiết kiệm rồi mới có“ và nguyên tắc “số đông bù số ít”. Từ đó, bất trắc lớn nhất của bạn đã bị loại trừ và kế hoạch tiết kiệm của bạn đã hoàn thành.

Bảo hiểm giúp bạn khỏe mạnh hơn mỗi ngày

Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều thiết kế riêng cho mình các chương trình, hoạt động tri ân, nhắn nhủ và đồng hành cùng khách hàng xuyên suốt thời tham gia bảo hiểm. Các chương trình, hoạt động đó được thực hiện để gửi gắm tới người tham gia bảo hiểm những lời nhắn nhủ tích cực nhất, các tips sống khỏe hơn mỗi ngày và những phần quà hấp dẫn khi hoàn thành chương trình đó. Do đó, bảo hiểm không chỉ là một công cụ bảo vệ bạn khỏi những rủi ro, bảo hiểm còn là người bạn gần gũi, nhắc nhở và giúp bạn cải thiện sức khỏe.

tại sao cần mua bảo hiểm
tại sao cần mua bảo hiểm

Có những loại bảo hiểm nào?

Việt Nam là một trong những quốc gia có hệ thống bảo hiểm phát triển và đa dạng, với nhiều loại hình bảo hiểm cho từng mục đích khác nhau. Tuy nhiên, bảo hiểm được chia thành các loại chính như sau:

Bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm nhân thọ là loại hình bảo hiểm cho trường hợp người được bảo hiểm sống hoặc chết. Loại bảo hiểm này tập trung vào bảo vệ con người và tài chính của người tham gia bảo hiểm, trong trường hợp xảy ra các sự kiện liên quan đến tính mạng hoặc sức khỏe. Bảo hiểm nhân thọ mang tính lâu dài, mang đến sự an tâm tài chính cho người được bảo hiểm. Sản phẩm này chi trả các khoản bồi thường, trợ cấp khi người tham gia bảo hiểm hoặc người thụ hưởng xảy ra các sự kiện về sức khỏe, tính mạng.

Hơn nữa, bảo hiểm nhân thọ gồm có 7 nghiệp vụ, trong đó:

  • Bảo hiểm sinh kỳ: Một loại hình bảo hiểm nhân thọ đặc biệt, nơi người tham gia bảo hiểm sẽ nhận được một khoản tiền trợ cấp, nếu họ còn sống đến một thời hạn nhất định được quy định trong hợp đồng bảo hiểm.
  • Bảo hiểm tử kỳ: Một loại hình bảo hiểm nhân thọ cung cấp quyền lợi tài chính cho người thụ hưởng khi người được bảo hiểm qua đời trong thời hạn nhất định được quy định trong hợp đồng bảo hiểm.
  • Bảo hiểm hỗn hợp: Là loại bảo hiểm kết hợp giữa bảo hiểm sinh kỳ và tử kỳ.
  • Bảo hiểm trọn đời: Loại hình bảo hiểm cung cấp quyền lợi tài chính cho người thụ hưởng bất kể người được bảo hiểm qua đời vào thời điểm nào trong suốt thời hạn hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm.
  • Bảo hiểm trả tiền định kỳ: Là một loại hình bảo hiểm nhân thọ mà công ty bảo hiểm sẽ trả tiền định kỳ (hàng năm, quý hoặc tháng) cho người được bảo hiểm nếu họ còn sống đến một thời hạn nhất định được quy định trong hợp đồng bảo hiểm.
  • Bảo hiểm hưu trí: Một loại bảo hiểm mà công ty bảo hiểm sẽ cung cấp một khoản tiền hàng tháng (lương hưu) cho người tham gia bảo hiểm khi họ nghỉ hưu, hết tuổi lao động.
  • Bảo hiểm liên kết đầu tư: Loại hình bảo hiểm kết hợp giữa bảo vệđầu tư. Sản phẩm này cung cấp quyền lợi bảo vệ trước rủi ro cho người tham gia và đồng thời cho phép họ tham gia đầu tư vào các quỹ liên kết để gia tăng tài sản.
Bảo hiểm nhân thọ
Bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm phi nhân thọ

Bảo hiểm phi nhân thọ là nghiệp vụ bảo hiểm tập trung vào bảo vệ tài sản, trách nhiệm dân sự và các nghiệp vụ khác không thuộc bảo hiểm nhân thọ. Sản phẩm này được chia thành các nghiệp vụ sau:

  • Bảo hiểm tài sản: Loại bảo hiểm dành cho các tài sản là vật có thực, tiền, giấy tờ trị giá và các tài sản khác của người tham gia bảo hiểm.
  • Bảo hiểm xe cơ giới: Loại bảo hiểm dành cho các loại xe cơ giới, ô tô, xe gắn máy, xe gắn điện, xe mô tô…
  • Bảo hiểm trách nhiệm: Loại bảo hiểm cho các rủi ro về trách nhiệm pháp lý hay nghĩa vụ bồi thường các thiệt hại mà người tham gia bảo hiểm gây ra cho một bên khác.

Ngoài ra, loại hình bảo hiểm này còn nghiệp vụ khác như: Bảo hiểm hàng hóa, bảo hiểm hàng không, bảo hiểm cháy nổ, bảo hiểm nông nghiệp…

bảo hiểm phi nhân thọ
Bảo hiểm phi nhân thọ

Bảo hiểm sức khỏe

Bảo hiểm sức khỏe là loại hình bảo hiểm giúp chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí y tế khi người được bảo hiểm ốm đau, tai nạn hoặc thương tật. Loại hình bảo hiểm này có thể giúp người được bảo hiểm giảm bớt gánh nặng tài chính khi phải điều trị bệnh, đặc biệt là những bệnh hiểm nghèo và có chi phí điều trị cao. Sản phẩm này gồm 3 nghiệp chính sau:

  • Bảo hiểm tai nạn con người: Loại bảo hiểm cho những trường hợp người tham gia bảo hiểm bị gặp tai nạn, dẫn đến nhập viện điều trị hoặc tử vong.
  • Bảo hiểm y tế: Đây là loại bảo hiểm y tế thương mại hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh cho người được bảo hiểm khi ốm đau, bệnh tật, tai nạn…
  • Bảo hiểm chăm sóc sức khỏe: Loại bảo hiểm hỗ trợ chi phí điều trị và trợ cấp cho người tham gia bảo hiểm khi bị ốm đau, phẫu thuật, tai nạn, thai sản…

Bảo hiểm Nhà nước

Bảo hiểm Nhà nước đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo trật tự và sự phát triển của an sinh xã hội. Loại bảo hiểm này bao gồm:

  • Bảo hiểm y tế: Là loại bảo hiểm bắt buộc dành cho các đối tượng được quy định trong Luật bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận.
  • Bảo hiểm xã hội: Là loại bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước tổ chức, áp dụng với người lao động và người sử dụng lao động. Bảo hiểm này bảo đảm sự hỗ trợ hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động, trong trường hợp họ bị giảm hoặc mất thu nhập do bệnh tật, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nghỉ hưu hoặc tử vong.
  • Bảo hiểm tiền gửi: Là một loại hình bảo đảm hoàn trả tiền gửi cho người được bảo hiểm trong hạn mức trả tiền bảo hiểm khi tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền hoặc phá sản.
Bảo hiểm y tế nhà nước
Bảo hiểm Y tế Nhà Nước

Lưu ý: Tất cả đều là sản phẩm bắt buộc đóng nhằm góp phần ổn định và phát triển xã hội.

Giải thích một số thuật ngữ cơ bản nhất trong bảo hiểm

Dưới đây là một số thuật ngữ cơ bản trong bảo hiểm mà bạn nên biết: (Nguồn tham khảo: Luật kinh doanh bảo hiểm, Thư viện Pháp luật, Luật BHXH, Luật BHYT)

  • Bảo hiểm xã hội Việt Nam là cơ quan thuộc Chính phủ, có chức năng thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và quản lý Quỹ bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.
  • Quỹ bảo hiểm y tế là quỹ tài chính được hình thành từ nguồn đóng bảo hiểm y tế và các nguồn thu hợp pháp khác, được sử dụng để chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế, chi phí quản lý bộ máy của tổ chức bảo hiểm y tế và những khoản chi phí hợp pháp khác liên quan đến bảo hiểm y tế.
  • Quỹ bảo hiểm xã hội là quỹ tài chính độc lập với ngân sách nhà nước, được hình thành từ đóng góp của người lao động, người sử dụng lao động và có sự hỗ trợ của Nhà nước.
  • Thời gian đóng bảo hiểm xã hội là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi dừng đóng. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội không liên tục thì thời gian đóng bảo hiểm xã hội là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
  • Doanh nghiệp bảo hiểm là doanh nghiệp được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật kinh doanh bảo hiểm.
  • Đại lý bảo hiểm là tổ chức, cá nhân được doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền trên cơ sở hợp đồng đại lý bảo hiểm để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm theo quy định của Luật kinh doanh bảo hiểm và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
  • Hoạt động đại lý bảo hiểm là hoạt động giới thiệu, chào bán bảo hiểm, thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm và các công việc khác nhằm thực hiện hợp đồng bảo hiểm theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm.
  • Bên mua bảo hiểm là tổ chức, cá nhân giao kết hợp đồng bảo hiểm với doanh nghiệp bảo hiểm và đóng phí bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm có thể đồng thời là người được bảo hiểm hoặc người thụ hưởng.
  • Người được bảo hiểm là tổ chức, cá nhân có tài sản, trách nhiệm dân sự, tính mạng được bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm. Người được bảo hiểm có thể đồng thời là người thụ hưởng.
  • Người thụ hưởng là tổ chức, cá nhân được bên mua bảo hiểm chỉ định để nhận tiền bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm con người.
  • Hợp đồng bảo hiểm là sự thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, theo đó bên mua bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.
  • Phí bảo hiểm là khoản tiền mà bên mua bảo hiểm phải đóng cho doanh nghiệp bảo hiểm theo thời hạn và phương thức do các bên thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
  • Số tiền bảo hiểm là số tiền được doanh nghiệp bảo hiểm chấp thuận và được ghi trên hợp đồng bảo hiểm nhằm xác định các quyền lợi bảo hiểm theo quy định hợp đồng.
  • Sự kiện bảo hiểm là sự kiện khách quan do các bên thỏa thuận hoặc pháp luật quy định mà khi sự kiện đó xảy ra thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm.
  • Thời hạn hợp đồng là khoảng thời gian được xác định để các bên thực hiện các quyền và nghĩa vụ đã thỏa thuận trong hợp đồng. Khoảng thời gian này được tính từ thời điểm hợp đồng phát sinh hiệu lực cho tới thời điểm xuất hiện các căn cứ dẫn đến chấm dứt hợp đồng.

Điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm quy định trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm không phải bồi thường hoặc không phải trả tiền giải quyết quyền lợi bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.

Thuật ngữ cơ bản trong bảo hiểm
Thuật ngữ cơ bản trong bảo hiểm

Kết luận

Nhìn chung, các loại hình bảo hiểm hiện nay đều hướng tới lợi ích, sự bảo vệ và sự an tâm của người tham gia bảo hiểm trước các rủi ro trong cuộc sống. 

Baohiemmy chúng tôi là đối tác của các Công ty Bảo hiểm hàng đầu Thế giới và Việt Nam, đem tới cho các bạn các sản phẩm bảo hiểm tốt nhất và phù hợp nhất với nhu cầu của bạn. 

Các bạn hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 0582244567 hoặc Email: cskh.liberty@gmail.com để được tư vấn và thiết kế sản phẩm bảo hiểm tối ưu nhất cùng với chi phí tiết kiệm nhất nhé.